TƯỞNG NIỆM 37 NĂM QUỐC HẬN

[chieunhatnang]

37 năm đã qua ...
nhưng 30 Tháng 4-1975 vẫn đang và mãi mãi là vết hằn ứa máu trong tâm khảm những người dân Việt.
Một Góc Phố xin được cùng Anh Chị Em và bè bạn khắp 5 châu mượn diễn đàn này
làm nơi tưởng niệm những Chiến Sĩ Việt Nam Cộng Hòa đã Vị Quốc Vong Thân.
Tưởng niệm những người bỏ mình ở Biển Đông trên đường vượt thoát
cùng tưởng niệm những tử sĩ đã hy sinh cho cuộc đấu tranh chống bọn độc tài cộng sản VN.

Nắng thân mời các Cô, Chú, Anh Chị Em và Bạn cùng viết, cùng góp hình ảnh, bài vở sưu tầm được và cùng bơi ngược dòng sông ký ức...

THƯƠNG XÁ EDEN - FALLS CHURCH - VIRGINIA
CHUẨN BỊ TƯỞNG NIỆM NGÀY QUỐC HẬN 30-4 với LÁ CỜ RŨ

Ảnh: motgocpho.com

[vdt]

Điệp Khúc Tháng Tư

Tháng Tư quay mặt nghẹn ngào
lệ tàn binh ướt chiến bào long đong
tháng Tư quỷ dựng cờ hồng
ngục tù khép lại một vòng Việt Nam
Tháng Tư tròn mộng cuồng xâm
con Hồng cháu Lạc xuống hầm tai ương
tháng Tư dân tộc cùng đường
người đi mong viết lại chương sử hùng
tháng Tư thủy tận sơn cùng
nồi da xáo thịt trên vùng nghiệt oan
tháng Tư mẹ khóc đàn con
đứa trôi cuối biển, đứa chôn góc rừng
tháng Tư hai mắt mở trừng
lửa hờn vong quốc cháy bừng tim gan
tháng Tư đá nát vàng tan
lệ nhòa trang sử bốn ngàn năm qua
tháng Tư con khấn hồn cha
giúp con cháu chiếm lại nhà Việt Nam

vđt
21/4/2012

[vdt]

Truy Niệm

Để tưởng niệm 13 chiến sĩ BĐQ/QLVNCH cùng chiến đấu
và cùng chết trong ngày 30 tháng 4 năm 1975 tại Củ Chi.

Tôi xin nghiêng mình cảm phục các anh
mười ba anh hùng ngã xuống trong ngày mất nước
Các anh đích thực là những con người đảm lược
những người con yêu của Tổ quốc Việt Nam

Các anh kiên cường chống giặc Bắc xâm
trong một tình thế vô cùng tuyệt vọng
xông vào cõi chết để tìm sự sống
quyết giữ vòng đai bảo vệ thủ đô

mãnh hổ làm sao địch lại quần hồ
các anh thà chết quyết không hàng quân giặc
Trân trọng thay những tấm lòng son sắt
Đất mẹ sụt sùi ôm chặt các con yêu

mười ba anh oai dũng biết bao nhiêu
cả giặc cộng cũng bàng hoàng sửng sốt
Biệt Động Quân vẫn luôn là rường cột
bao nhiêu năm giữ vững mái nhà Nam

ngày ba mươi uất hận đành cam
anh ra đi bỏ vợ hiền, con dại
biết bao người vẫn chờ anh trở lại
nào hay đâu chờ để mặc áo tang

trên tay anh cọp mười ba răng
là biểu tượng mười ba người dũng sĩ
Cảm phục các anh những tấm lòng đầy nghĩa khí
Tôi xin cúi đầu trang trọng tri ân

Để ngàn năm sau trong thiên địa phong trần
người còn nhớ Biệt Động Quân Vì Dân Quyết Chiến.

vđt
23/4/2012

[NHDT]

37 Năm Một Việt Nam Cộng Sản

30 tháng Tư năm 2012 này nữa là 37 năm Việt Nam nằm trong gọng kềm của chế độ CS Hà nội.
37 năm nhân dân Việt Nam chịu quá nhiều áp bức, bóc lột, tham nhũng, xã hội VN bị hố sâu ngăn cách nghèo giàu, văn hóa VN bị tàn phá. 37 năm đất nước Việt Nam bị Trung Cộng đồng chí Cộng sản của Đảng Nhà Nước CSVN gậm nhấm mất Ải Nam Quan, Thác Bản Giốc, một phần lớn Biển Đông, Hòang sa và Trường sa của VN bị TC lấy làm huyện Tam Sa thuộc tỉnh Hải Nam của TC.

Cứ mỗi lần mùa Quốc Hận 30 tháng Tư đến, người dân Việt từ Bắc chí Nam, từ thành thị đền thôn quê ngâm ngùi, uất hận. Người của VN Cộng Hòa còn kẹt trong nước thì thương tiếc ngày cũ, và khổ nhục hiện thời. Kẻ đã chết thì mồ xiêu mả lạc, người còn sống thì bị kỳ thị, thiệt thòi thua công dân hạng hai. Hàng trăm ngàn quân dân cán chính Việt Nam Cộng Hòa đã hy sinh bảo vệ Miền Nam trong cuộc chiến tranh tự vệ chánh đáng để bảo vệ xóm làng, các nghĩa trang của Việt Nam Cộng Hòa dành cho tử sĩ bị CS tịch thu làm khu quân sự, bỏ hoang hay san bằng, tàn phá – như trả thù người chết.

Hàng triệu người Việt từ Bến Hải trở vô Cà Mau còn sống bị kẹt trong nước, dọn một vài món người thân ưa để cúng, thấp nén nhang van vái siêu linh cho những người cha mẹ, chồng, vợ, anh chị em đã chết trên con đường di tản vào Nam, không biết chết nơi nào, sau khi rút khỏi Ban mê thuộc khi CS Hà nội tuyên bố Chiến dịch Hồ chí Minh hay Mùa Xuân Đại Thắng.

Chính một người gốc Miền Nam theo Cộng sản nòi, là Ông Sáu Dân tức Võ văn Kiệt gốc Vĩnh Long, cũng thấy được niềm đau nỗi khổ và bao oan khiên mà người Miền Nam đã phải chịu khi CS gồm thâu được cả nước. Khi hết làm Thủ Tướng, Ông còn phải nói 30 tháng tư là thời điểm hàng triệu người đau, hàng triệu người vui.

37 năm Đảng Nhà Nước VNCS gồm thâu được cả nước, người dân VN quá nhiều khổ nhục trong thời CS Hà nội cai trị VN. Người VN, “trai thời trung hiếu làm dầu/ Gái thời tiết hạnh là câu trau mình” của nhà thơ yêu nước Đồ Chiểu – thê thảm. Nam vì muốn giúp gia đình, tham gia chương trình xuất khẩu lao động của Đảng Nhà Nước CS, cầm cố ruộng nương, nhà cửa vay ngân hành để có tiền đi “làm thủ tục đầu tiên” lo hối lộ cho cán bộ, đảng viên CS để được đi “xuất khẩu lao động”. Đến nơi bị các chủ nhơn giữ thông hành visa, bắt làm việc trối chết, trả tiền công rẻ mạt như lao nô. Tòa đại sứ và lãnh sự của VNCS không can thiệp, như đem con bỏ chợ.

Nữ thì một số lớn vì cuộc sống quá nghèo nàn, gia đình quá thiếu thốn phải hy sinh đi làm nô lệ tình dục cho người Nam Hàn, Đài Loan dưới hình thức lường gạt của các dịch vụ thông đồng, ăn chia với cán bộ đảng viên CS qua việc xin visa xuất cảnh, mượn tiển ngân hàng đóng lệ phí, để thành “cô dâu” Nam Hàn, Đài Loan, Mã Lai. Có người chịu không nổi phải nhảy lầu tự tử, thảm thương.

Còn người nữ trong nước, cảnh bán trôn nuôi miệng, bị và lây bịnh xã hội, Sida hay Aids tỷ lệ cao nhứt nhì Á châu. Mỹ phải giúp tiền để ngăn chận.

Dân làm ăn chân chính càng làm càng nghèo. Nông dân bị chính sách trưng dụng đất đai của Đảng Nhà Nước cưỡng chế lấy núm ruột của dân, trả rẻ mạt như cướp giựt. Rồi cán bộ đảng viên CS làm tròng làm tréo thành của riêng, lấy đó bán hay hùn với ngọai quốc, giá 40 lần cao hơn. Những oan khuất này của người dân từ bắc chí nam, từ thành thị đến thôn quê tạo thành phong trào Dần Oan khắp nước.

Còn công nhân thì bị Đảng Nhà nước ép giá lương tiền để thu hút đầu tư ngọai quốc, để giá thành sản phẩm rẻ dễ “xuất khẩu” hàng hóa, bắt làm việc không đủ sống và với điều kiện lao động rất tồi tệ. Công nhân biểu tình, đình công, lãng công đòi tăng lương trở thành phong trào ngay trong chế độ CS kềm kẹp cấm biểu tình lãnh công.

Còn đất nước VN thì bị gậm nhấm, mà Đảng Nhà Nước gần như bất động và thông đồng trước đà xâm lăng của TC. Ngòai biển, TC tung ra một bản đồ hình lưỡi bò chiếm hết 80% Biển Đông của VN. TC đưa vào công hàm bán nước của Thủ Tướng CS Hà nội Phạm văn Đồng lấy hai đảo Hòang sa và Trường sa làm Huyện Tam sa sáp nhập vào lãnh thổ TC.

Trên đất liền, TC lấy Ải Nam Quan, Thác Bản Giốc và mướn nhiều vùng đất của các tỉnh sát biên giới VN và TQ, họp đồng trên nửa thế kỷ. TC còn mướn vùng Cao Nguyên của VN, khai thác bauxite. TC lập xóm, làng, xây chùa Ông, chùa Bà, đưa công nhân qua ở như VN là nước nhà của họ vậy.

Các tôn giáo phần lớn bị CS Hà nội đối xử như lực lượng phản động. CS Hà nội dàn dựng lập ra các giáo hội do CS lãnh đạo, chỉ huy, người dân gọi là “giáo hội quốc doanh” và triệt hạ các giáo hội độc lập, thuần túy, chân truyền. CS Hà nội cử một trung tướng công an làm Trưởng Ban tôn giáo.

Thành phần dân chúng yêu nước, trí thức, luật sư, bác sĩ, nhà báo, sinh viên, nhà tu lên tiếng đòi tự do tôn giáo, dân chủ, nhân quyền cho VN một cách ôn hòa, thì CS Hà nội cho côn đồ đánh đập ngòai đường hay bắt vào tù, dùng luật hình để truy tố một cách khiên cưỡng, như luật rừng.

Chế độ CS Hà nội thì độc tài đảng trị tòan diện. Họ mở cửa kinh tế, theo kinh tế thị trường nhưng theo định hướng xã hội chủ nghĩa; tức là coi quốc doanh vẫn là “chủ đạo” trên phương diện kinh tế và khoá chặt chánh trị tức Đảng CS vẫn là đảng độc quyền, độc trị. CS tạo ra một thời kỳ tư bản hoang dã mà cán bộ đảng viên CS và tài phiệt ngọai quốc cấu kết thành một giai cấp mới, tư bản đỏ ở thành thị và cường hào ác bá đỏ ở nông thôn. Giai cấp này vay nợ ngọai quốc để làm và “rút ruột công trình” ba đời người dân trả không hết nợ. Giai cấp này hưởng thụ giàu sang mua xe loại sang trọng nhứt thế giới, máy bay riêng để đi, gởi bạc tỷ Đô la ra đầu tư ở ngọai quốc, ăn chơi phung phí như chưởi vào mặt dân nghèo VN.

37 năm đất nước và nhân dân VN nằm trong gọng kềm CS Hà nội, đã rơi vào hòan cảnh thê thảm hơn tình hình của thời kỳ người dân Tunisia, Ai cập, Libya đứng lên lật đổ độc tài, tạo nên Mùa Xuân Á rập.

VN là một quốc gia dân tộc bất khuất, từng đánh đuổi quân Tàu, quân Pháp thực dân, kiên cường nhứt Đông Nam Á. VN là một quốc gia dân tộc có lúc thịnh suy nhưng anh hùng hào kiệt đời nào cũng có, như nhà chiến lược chiến tranh nhân dân Nguyển Trãi từng nói. VN trong khúc quanh của thế kỳ 20 và 21, có một Việt Nam hải ngọai gần ba triệu người sống tại các đại siêu cường thế giới, Tây Âu, Bắc Mỹ, Úc châu. Không lẽ VN không có người yêu nước. Không lẽ người dân Việt cam chịu nổi khổ nhục vì CS hoài sao?


Vi Anh

[chieunhatnang]

Sarajevo, vết thương chưa kín
- NgyThanh

Một kỷ niệm, hai chuyến đi

Chuyến bay vào thành phố Sarajevo lần này không như phi vụ gần 20 năm về trước. Phóng tầm mắt qua khung cửa sổ của chiếc Airbus, nhà báo Clark Bentson chợt thấy chân ngọn núi Igman, rồi tàu lướt bên trên những thảo nguyên nơi lực lượng quân binh Serb ngày nào từng mai phục với những giàn đại pháo để gây chết chóc, đổ nát và nhuộm đỏ thành phố bằng máu.

Trong chuyến vào lần đầu, Clark nép mình sau đuôi chiếc máy bay vận tải quân sự Hercule C-130, mình trùm chiếc áo giáp, đầu đội cái nón sắt rộng, dưới chân là túi quân trang nhà binh chất đầy thuốc men và dụng cụ cứu thương lẫn lộn với thực phẩm đóng hộp tiếp tế cho đồng nghiệp. Khi tàu vừa taxi chậm lại và mở cánh cửa sau cho luồng gió lạnh ập vào, đạn bắn tỉa đã lác đác vỗ vào thân máy bay, làm phi công phải quyết định sẽ không cho tàu ngừng hẳn khi bốc hàng quân viện xuống, nhưng sẽ chạy vừa đủ chậm để hành khách kịp nhảy xuống và chạy vào tránh đạn trong trạm tiếp liên của quân đội Liên Hiệp Quốc. Bấy giờ Clark làm cho đài truyền hình ABC, đã từng bao vùng cuộc đổ bộ quân sự vào Somalia, nhưng lần tới Sarajevo mới thực sự là phóng viên chiến trường, với cơ hội nếm đạn bom và chạm trán cái chết mỗi ngày. Trong 44 tháng sau đó, Clark đã lui tới phi trường này rất đều, và trong 20 năm kế tiếp, anh đã trải qua nhiều cuộc chiến tranh, nhưng chỉ có chiến trường Bosnia mới đủ lớn và cay nghiệt để biến anh thành một ký giả chiến trường chuyên nghiệp. Tại đây, cùng với đồng nghiệp đến từ khắp nơi trên thế giới, các nhà báo đã bám theo để tường trình cuộc xung đột đẫm máu nhất kể từ khi tiếng súng của Thế Chiến II lắng xuống. Do đó, năm ngoái, khi một số ký giả quyết định tổ chức một cuộc họp mặt kỷ niệm 20 năm, anh biết mình phải có mặt, để xem thành phố đã thay da đổi thịt ra sao, bạn bè còn mất thế nào, cũng như tìm gặp lại những cá nhân mà anh đã từng tường thuật trong những ngày gay cấn và lửa khói.

Ngày 5 tháng Tư năm 1992, khi hàng chục ngàn người tụ tập nhau lại ở trung tâm thành phố để phản đối việc tách rời phần đất này ra khỏi quốc gia Nam Tư, các họng súng bắn tỉa đã khai hỏa vào họ một cách tùy tiện. Nơi đây là nơi dừng chân của những đoàn người phiêu bạt gốc Croat, gốc Serb và tín đồ Hồi giáo từ những vùng đa dân tộc tới các ốc đảo trong thành phố này. Ngay cả quốc gia cũng rạn nứt. Các phòng tuyến được dựng lên, và không chỉ là một chiến tuyến, để tới khi cuộc xung đột kết thúc, có một phần tư triệu sinh mạng bị giết và hàng triệu người khác màn trời chiếu đất. Lần này, các nhà báo lại chọn khách sạn Holiday Inn làm nơi họp mặt của mình. Thoạt tiên, khách sạn này được xây cất nhằm phục vụ du khách tới dự Thế Vận Hội Mùa Đông lần thứ 14, kéo dài từ ngày 8 tới 19/02/1984. Trong chiến tranh, đây là nơi các phóng viên quốc tế đặt bản doanh, năm khi mười bữa, đạn lửa bắn kèm theo đạn đại liên để điều chỉnh đạn đạo, đã lọt vào hành lang, vì khách sạn nằm cách các ụ súng bắn tỉa chỉ một con đường, và chỉ riêng chuyện vào ra khách sạn đã là một hành động giỡn mặt tử thần vô cùng nguy hiểm nhưng phải thực hiện đều đều, mỗi ngày.

Năm nay trở lại đây, các ký giả đùa với nhau khi có người hỏi liệu có cần chạy vội xuống cầu thang để tránh đạn, hay có phải xuống gặp ban quản lý xin họ tắt điện trong phòng hội để có lại cái không khí tang thương ngày trước, khi mà túi hành trang của Clark phải nhồi nhét những thứ tầm thường và vặt vãnh như nước ớt Tabasco hay lọ mù tạt, là những thứ mà Sarajevo lúc ấy hoàn toàn thiếu. Lúc ấy, bản tin đầu tay của Clark là câu chuyện kể về cách sống của dân chúng trong thành phố bị bao vây, và họ đã phải cạy bật gốc cây dọc theo "con lộ bắn tỉa" để bới lớp đất đông đá đào kiếm chất đốt chống lạnh. Những tháng ngày tiếp theo, mỗi ngày anh lại kể về những người dân khác, trong những tình huống khó khăn hơn để sống còn, những kẻ đã sống quật cường không khác gì những anh hùng địa phương thực sự.

"Con lộ bắn tỉa" là một phần quá khứ đẫm máu và nhức nhối của dân chúng thành phố trong thời gian chiến tranh, trong ngôn ngữ Bosnia là Snajperska aleja, tên mà mọi người dùng để gọi thay cho tên chính thức Ulica Zmaja od Bosne - Con Rồng Xứ Bosnia, một đại lộ chính yếu nối Khu Phố Cổ và chùm tụ điểm văn hóa và lịch sử vào khu kỹ nghệ, rồi chạy suốt tới phi trường quốc tế Sarajevo. Trong chiến tranh, đại lộ này có các ụ súng chạy dài vô tận của các xạ thủ bắn tỉa, sẵn sàng khai hỏa vào bất cứ sinh vật nào xuất hiện như điểm đen trên đỉnh đầu ruồi của nòng súng. Đây cũng là đại lộ tập trung nhiều cao ốc nhất của thành phố dọc hai bên đường; những cao ốc này giúp cho những tên lính bắn tỉa mai phục trên nóc có thêm xạ trường tốt hơn và xa hơn để bắn vào người dân. Các đỉnh và triền núi bao quanh thành phố cũng là những vị trí hỏa lực của bọn bắn tỉa, giúp cho chúng các chỗ núp an toàn hơn và tầm ngắm chính xác hơn để bắn vào luồng xe cộ hay bộ hành dưới phố. Mặc dù thành phố bị vây hãm, người dân không thể không di chuyển đó đây để kiếm cái ăn hay chạy chữa thuốc men, mặc dù tìm cái sống trong giai đoạn này ở Sarajevo cũng đồng nghĩa với chọn cái chết. Khắp nơi trong thành, người ta cắm nhan nhản các biển báo "Pazi - Snajper!" ("Coi chừng - Lính bắn tỉa!"), nhưng cuộc sống hối hả đôi khi làm con người có một phút bất cẩn, để đặt bước chân vào tầm bắn của họng súng vô tình, thay vì co giò phóng thật lẹ sang bên kia đường với một chút may mắn, hay núp kín và kiên nhẫn chờ đến khi nào có xe tuần tiễu vũ trang của binh sĩ LHQ xuất hiện thì khom mình chạy theo, nép sau xe để tránh bị bắn. Sau chiến tranh, người ta đã thống kê được 1.030 người bị thương và 225 người bỏ mạng vì đạn bắn tỉa, trong số này có 60 xác là bé thơ.

Tất nhiên một số không ít các phóng viên chiến trường năm xưa nay đã không đến được để họp mặt, vì lý do này hay khác. Còn những người dân địa phương mà Clark đã có dịp gặp gỡ, không phải ai cũng tán thành sáng kiến tổ chức một cuộc họp mặt để tưởng nhớ những điều mà đối với họ hôm nay vẫn là một giấc ác mộng ám ảnh khôn nguôi. Đối với họ, họ sợ phải dùng hai chữ "kỷ niệm". Họ chỉ thích gọi là tưởng nhớ. Hôm ấy, thành phố đã tổ chức một buổi hòa nhạc lộ thiên, với 11.541 chiếc ghế trống kê dọc theo đại lộ Thống chế Tito - con đường dạo ấy đã từng mang cái tên "con lộ bắn tỉa". Mỗi chiếc ghế trống là dành cho oan hồn của một người đã bị giết trong suốt 44 tháng khốn khó ấy. Trong dịp kỷ niệm 20 năm này, dân chúng đã tụ tập dọc theo hai bên lề đường để nghe hòa tấu các bản nhạc sáng tác bởi các nhạc sĩ sống trong giai đoạn 44 tháng bị bao vây thủa trước, những ngày đắng cay mà Sarajevo, thủ đô của Bosnia và Herzegovina, bị vây khốn từ ngày 5/04/1972 đến ngày 29/02/1996 - cuộc bao vây ba lần lâu hơn trận bao vây thành phố Stalingrad, và một năm dài hơn cuộc bao vây thành phố Leningrad bên Liên Xô trong thế chiến thứ Hai.

Srebrenica tháng 7/1995: một 'Mậu Thân' của Bosnia
Lần trước, khi hoa hậu của thành phố Sarajevo bị bao vây lên sân khấu tổ chức dưới tầng hầm năm 1993 để tránh các họng súng bắn tỉa, nàng vừa 17 tuổi, tay mang biểu ngữ "Xin đừng để họ giết chúng tôi". Hình ảnh này do một tay quay video nghiệp dư ghi lại, rồi được đạo diễn Bill Carter tiếp tay chuyển tiếp trong cuốn phim Hoa hậu Sarajevo. Tên của cuốn phim còn được ban nhạc U2 soạn nhạc thâu thành dĩa, và được giọng trầm số 1 của thế giới Luciano Pavarotti trình diễn. Tất cả các nỗ lực ấy đã làm thế giới nức lòng, tạo thành áp lực quốc tế nhằm bẻ gãy vòng vây, giải tỏa cho dân thành phố khốn khổ. Ngày nay, hoa hậu Inela Nogic là một bà mẹ với hai đứa con đang lưu vong ở Hà Lan, chị cũng trở về quê mẹ vào dịp đánh dấu 20 năm ngày mở màn trận Bosnia, một cuộc chiến đã làm chết trên 100.000 người.

Đứng trên sân khấu, đúng vào vị trí ngày xưa nhận vương miện, người đẹp Nogic nói: "Lúc ấy, tuyển lựa hoa hậu là một điều điên khùng để làm trong chiến tranh. Nhưng chúng tôi vẫn cố làm, để sống một đời sống bình thường". Để vào hí viện, Nogic cũng lội bộ dọc theo các chiếc ghế màu máu đỏ bỏ trống để gợi nhớ vong linh 11.541 nạn nhân đã ra người thiên cổ. Mặc dù tiếng súng đã lắng từ cuối năm 1995, chiến tranh vẫn chưa tắt lịm trong tâm can mỗi người dân Bosnia. Đất nước đa văn hóa của họ đã bị chẻ ra thành từng cụm. Hơn một triệu người bỏ quê cha đất tổ chạy qua nước láng giềng để sống sót. Khăn trùm đầu của phụ nữ Hồi giáo xuất hiện dày đặc giữa cộng đồng với lưa thưa vài mống người gốc Serb hay gốc Croat còn hiện hữu vì chẳng còn đường thoát thân.

Một trong những dân di cư tên Hariz Halilovich, bấy giờ là một sinh viên 22 tuổi đã góp mặt trong làn sóng hàng vạn người xuống đường ở trung tâm thành phố Sarajevo hôm 5/04/1992 - những kẻ ngây thơ nghĩ rằng chiến tranh sẽ không bao giờ lan đến thành phố dấu yêu của mình. Để rồi chính chàng sinh viên non trẻ này phải cõng một người đàn ông bị trúng đạn sau khi lính Bosnia gốc Serb bắn bừa vào đám đông đang hô hào chấm dứt xung đột tại nước láng giềng Croatia. Ngày nay, Halilovich là một bác sĩ từ thành phố Melbourne bên Úc bay về quê cũ để họp mặt và tưởng niệm. “Dạo ấy, khi chiến tranh đã sờ sờ ra đấy, tôi vẫn chưa chịu tin là súng đạn và lửa khói sẽ tàn phá thành phố của mình", ông thầy thuốc nói, “người bạn đồng môn sống chung phòng ở đại học xá với tôi lúc ấy là người Serb, nhưng thật xuẩn ngốc nếu cứ gọi một người khác là “dân Serb" hay “dân Croat", trong khi tất cả chúng ta là sinh viên, là người nước Bosnia, là thành viên của thế hệ ấy. Tại sao cứ phải là gốc dân này, gốc dân nọ. Tại sao phải nêu căn cước bằng sắc tộc của mình. Trong nước Bosnia, 40% các cuộc hôn nhân đã là dị chủng; chúng ta là một cộng đồng, là một tập thể, là thị dân, là thời đại của thập niên 1990. Rồi bỗng dưng tôi bị tống ra khỏi thế hệ của mình, khỏi thành phố thân thương của mình, bỗng dưng bị tước đoạt gia đình và tổ quốc".

Cuộc xung đột làm tàn lụi đất nước đồng thời triệt tiêu gia đình của ông. Bác sĩ Halilovich chào đời ở Srebrenica, một thị trấn vùng mỏ mà cái tên đồng nghĩa với thành phố Huế trong tết Mậu Thân: sự kinh hoàng. Hơn 8 ngàn người Bosnia Hồi giáo, phần lớn là đàn ông và các bé trai, đã bị giết chết bên trong thành phố Srebrenica và vùng phụ cận vào tháng 7/1995, trong đợt thảm sát do quân đội của Tướng Ratko Mladic tiến hành, được ông Tổng thư ký LHQ mô tả là tệ hại nhất trên toàn cõi châu Âu, kể từ Thế chiến Thứ Nhì. Cuộc thảm sát còn có sự nhúng tay của một đơn vị bán quân sự trực thuộc quân lực Serbia có tên Bọ Cạp, đặt dưới quyền điều động của Bộ Nội Vụ cho tới năm 1991. Vào tháng 4/1993, mặc dù LHQ tuyên bố thành phố bị bao vây Srebrenica trong thung lũng Drina ở phía đông bắc Bosnia là vùng an toàn dưới sự bảo hộ của LHQ, nhưng vào khoảng ngày 13/7/1995, khi các cuộc thảm sát xảy ra, 400 binh sĩ của lực lượng bảo hộ LHQ có mặt tại chỗ đã không can thiệp và ngăn chặn tội ác của lính dưới quyền Ratko Mladic. Thẩm phán Theodor Meron của tòa án quốc tế xét xử về nước Nam Tư cũ tuyên bố: “Nhằm giảm thiểu một phần tín đồ Hồi giáo Bosnia, các lực lượng quân sự Bosnia thuộc Serb đã tiến hành các hành động diệt chủng. Họ đã tiến hành thủ tiêu 40.000 người Bosnia theo đạo Hồi cư ngụ tại Srebrenica. Họ đã trấn lột tất cả tài sản cá nhân cũng như căn cước của mọi nam tù nhân, lính cũng như dân, bất kể già trẻ lớn bé, rồi làm chết thành phần này một cách có hệ thống và thật tàn nhẫn, chỉ dựa trên yếu tố căn cước về dân tộc". Vào tháng 2/2007, Tòa án Quốc tế đồng tình với cáo trạng của phiên tòa quốc tế xét xử về nước Nam Tư cũ. Bản cáo trạng ghi rõ: “Tòa kết luận rằng các hành động tội ác tiến hành tại Srebrenica rơi vào điều khoản 2a và 2b của bộ luật, rằng họ đã ra tay với chủ đích đặc biệt nhằm tiêu hủy tối đa cộng đồng người Bosnia và Herzegovina theo Hồi giáo; như thế, những hành động ấy quả có tính diệt chủng, thực hiện bởi Vojska Republike Srpske, tức Quân lực Cộng hòa Bosnia, vào khoảng ngày 13/7/1995". Tuyệt đại đa số các nạn nhân thuộc đàn ông và nam thiếu niên, nhưng cũng có xác nạn nhân là các em trai dưới 15 tuổi và các lão ông trên 65, và cả nhiều phụ nữ, trẻ sơ sinh. Bản thống kê sơ khởi về nạn nhân bị giết tập thể tại Srebrenica ghi nhận 8.373 người, gồm ngót 500 người dưới tuổi 18, chưa kể hàng chục xác phụ nữ và bé gái. Tính tới tháng 6/2011, có 6.594 xác nạn nhân cuộc diệt chủng khai quật từ các hầm chôn tập thể đã được xác nhận danh tánh bằng phương pháp DNA, trong số này có 5.138 nạn nhân được mai táng ở Trung tâm Tưởng niệm Potocari.

Năm 2005, trong diễn văn kỷ niệm 10 năm chiến dịch diệt chủng, ông tổng thư ký LHQ nhấn mạnh rằng trong khi đối tượng cần kết án trước tiên là những kẻ đã lập kế hoạch và tiến hành các cuộc thảm sát, cũng như những ai đã hỗ trợ và chấp chứa chúng, nhưng cũng đừng quên bỏ sót trách nhiệm của những cường quốc đã thờ ơ trong việc phản ứng cấp thời, cũng như trách nhiệm của Liên Hiệp Quốc đã có những phán đoán lầm lẫn, do đó bi kịch đau thương của người dân Srebrenica sẽ vĩnh viễn ám ảnh lịch sử của cơ quan quốc tế này. Và ngày 26/02/2007, Tòa án Quốc tế đã tuyên bố Serbia được miễn tố về trách nhiệm trong việc diệt chủng, nhưng chính phủ Belgrade đã vi phạm quốc tế công pháp khi họ thất bại trong việc ngăn chận cuộc thảm sát tập thể tại Srebrenica vào năm 1995, đồng thời, chính phủ này cũng phạm pháp khi không chịu giải giao các thủ phạm can tội diệt chủng cho tòa án quốc tế xét xử về nước Nam Tư cũ, đặc biệt là để mặc cựu tướng lãnh Ratko Mladic lẫn tránh trong lãnh thổ Serbia cho đến khi hắn sa lưới vào ngày 25/05/2011.

Bị lương tâm lục vấn

Người ta kể rằng vài giờ trước khi mở màn vụ thảm sát ở Srebrenica, vào ngày 12/7/1995 tướng tư lệnh Ratko Mladic còn tự tay mang kẹo phân phát cho trẻ con Hồi giáo quây quần ở công trường của thị trấn, và dùng tay thân mật vỗ khẽ vào đầu một đứa trong đám để đoan chắc với chúng rằng mọi sự sẽ tốt đẹp. Ông tư lệnh quân đội người Bosnia gốc Serbia tuyên bố với đám trẻ con rằng: “Các bạn không có gì phải sợ. Tất cả sẽ được di tản. Sẽ không ai bị làm hại", và với các phụ nữ đang khiếp sợ, ông long trọng hứa rằng bạo lực đã chấm dứt. Trong khi Mladic đang diễn tuồng trấn an vỗ về dân chúng, hàng ngàn binh sĩ thuộc quyền của hắn đang siết chặt vòng vây quanh Srebrenica, khu vực an toàn do Liên Hiệp Quốc bảo vệ. Trong những giờ phút sau đó, lính của Mladic đã lùng sục, bắt bớ và hành quyết tại chỗ 8.000 người đàn ông và con trai trong thị trấn, phụ nữ bị hãm hiếp, còn những lời van xin dừng tay của cộng đồng quốc tế đều bị Mladic chế nhạo. Sau chiến tranh, hắn đã lẩn trốn dưới cái tên giả Milorad Komadic - chữ nói lái của Ratko Mladic để né tránh cuộc săn lùng của nhà chức trách và nhân dân vì cái đầu của hắn đã được treo giá tới 5 triệu Mỹ kim, sống hay chết.

Một tên đồ tể khác là một thanh niên Bosnian gốc Croat tên Drazen Erdemovic, bị động viên vào quân lực Bosnia thuộc phe Serb. Trong vụ bao vây thị trấn Vukovar 87 ngày vào năm 1991, trước khi rút quân về Bosnia, hắn đã bị bắt quả tang nhận hối lộ bằng tiền Đức để hộ tống dân tị nạn địa phương băng ngang biên giới Bosnia vào Albania và Hy Lạp. Sau đó, hắn thuyên chuyển về Phân đội Đặc nhiệm Phá hoại số 10, đóng quân ở nông trang Pilica, cách biên giới Serbia 15km. Đơn vị này nhận lệnh trực tiếp của Mladic để ra tay xử tử khoảng 1.200 tù nhân nam giới Bosnia Hồi giáo trong độ tuổi từ 17 tới 60 - những người đã đầu hàng cảnh sát và quân đội gần Srebrenica. Trong ngày 16/7, tù nhân được lùa lên xe buýt chở tới nông trang, và đơn vị của Erdemovic đã dùng súng xử tử từng nhóm mười người. Tại hiện trường, Erdemovic đã từ chối làm chuyện vấy máu người khác, nhưng cấp chỉ huy của hắn ra lệnh hoặc phải giết, hoặc là giao súng lại cho đồng đội và bước vào đứng chung hàng với tù nhân để bị giết. Erdemovic khai rằng hắn không nhớ con số người mà hắn tự tay hạ sát và chôn ở các hầm tập thể, hắn chỉ ước đoán là khoảng 70 người, vừa đàn ông, vừa con trai. Sau vụ thảm sát, Erdemovic trở về gia đình và bị ray rứt vì các hành động tội ác của mình. Đồng đội ở Phân đội Đặc nhiệm Phá hoại số 10 theo dõi và tạo áp lực để Erdemovic phải kín miệng, trong số ấy có Stanko Savanovic ở cùng đơn vị cũ. Vào một buổi chiều, khi hai người gặp nhau ở một quán rượu, Savanovic nổ súng làm Erdemovic bị trọng thương. Tới đầu năm 1996, Erdemovic tìm gặp một nữ phóng viên chiến trường của đài truyền hình ABC để thuật lại các bí mật đã xảy ra tại Srebrenica. Ít hôm sau, hắn bị bắt, và cáo buộc tội ác chiến tranh ở Tòa án Quốc tế đặc trách xét xử về nước Nam Tư cũ. Khi ra trước vành móng ngựa, hắn là người đầu tiên đã công khai nhìn nhận tội ác: “Tôi không còn bóp cò súng được nữa. Ngón tay tôi đã trở thành tê cứng vì đã giết quá nhiều mạng người. Tôi đã làm cái việc giết người trong nhiều tiếng đồng hồ". Ngày 29/11/1996, Erdemovic bị kêu án 10 năm tù giam về hành động giết người và tội ác chống lại nhân loại. Kháng án lên tòa trên, bản án được giảm xuống còn 5 năm, và tới 13/08/1999, hắn được phóng thích trước thời hạn.

Khi người luật sư được chỉ định để biện hộ cho hắn trước tòa đến nhà giam thuyết phục hắn đổi ý để phủ nhận các lời khai, Erdemovic đã trả lời vì những kẻ đã trở thành nạn nhân của hắn, vì sự tỉnh thức của hắn, vì tương lai, vì vợ và con cái, hắn không chịu chối bỏ những gì đã khai với người phóng viên và được ghi vào phim, vì “tôi muốn tìm sự bình an cho tâm hồn, cho trí óc, cho danh dự của tôi; vì các nạn nhân và cuộc chiến và vì tất cả. Tôi hiểu rằng bố mẹ tôi, anh chị em tôi sẽ gặp rắc rối vì lời khai của tôi, tôi vẫn không đổi ý. Bởi vì tất cả những gì đã xảy ra mà nay tôi ân hận, nhưng tôi không làm được bất cứ gì hơn. Cái mà tôi có thể làm là việc nhận tội ngày hôm nay".

Trong Tết Mậu Thân 1968, quân đội Bắc Việt vi phạm thỏa thuận ngừng bắn trong những ngày xuân linh thiêng của dân tộc, để trở mặt đánh chiếm thành phố Huế. Họ đã cầm cự được gần một tháng, trước khi bị VNCH phản công. Không chống trả được, những người cộng sản rút đi, để lại con số thường dân “mất tích" tại thành phố bé nhỏ này lên tới 5.800 người, sau khi đã gây chết chóc cho 844 người và thêm 1.900 người khác bị thương vì đạn bom. Sau đó, người dân Huế đã tìm được khoảng 2.800 tử thi từ các hầm chôn tập thể tại Bãi Dâu gần Gia Hội, và tại 17 địa điểm khác. Năm 2002, cựu đại tá Bùi Tín của đảng Cộng Sản nhìn nhận trong cuốn sách tiếng Anh “From Enemy to Friend" (Từ Thù Đến Bạn) việc xử tử thường dân là có thật, đã xảy ra tại Huế trong Tết Mậu Thân. Nhưng thay vì can đảm đối diện với sự thật như Drazen Erdemovic, ông cựu phóng viên báo Quân đội Nhân dân kiêm phó tổng biên tập báo Nhân Dân của đảng Cộng Sản ngụy biện rằng dưới sự căng thẳng của các cuộc oanh kích do phi cơ Mỹ thực hiện, kỷ luật bộ đội đã bị tan vỡ. Bùi Tín khai rằng hơn 10.000 tù binh đã bị bắt tại Huế, riêng những nhân vật quan trọng nhất đã được giải về miền Bắc. Khi QLVNCH phản công tái chiếm Huế, bộ đội cộng sản được lệnh rút lui về Bắc và đem theo tù nhân, nhưng “trong sự hoảng loạn của cuộc rút quân, vài cấp chỉ huy đại đội và tiểu đoàn đã bắn hạ tù binh để bảo đảm an toàn cho cuộc rút quân".

Trong bài “Chuyện gì đã xảy ra tại Huế" mới công bố gần đây, giáo sư James Willbanks viết: “Trận đánh ác liệt ở Huế đã biến phần lớn thành phố cổ thành một đống vỡ vụn với 40 phần trăm nhà cửa bị tàn phá, và để lại 116 ngàn người lâm cảnh màn trời chiếu đất, và 5.800 thường dân vừa chết vừa mất tích. Số phận của rất nhiều người mất tích đã cần nhiều thời gian mới xì ra đầu dây mối nhợ, nhưng ít tháng sau trận đánh người ta đã tìm được khoảng 1.200 xác chết thường dân bị vùi lấp vội vã chung trong 18 ngôi mộ tập thể. Trong bảy tháng đầu của năm 1969, một loạt mồ tập thể thứ nhì đã được khám phá. Rồi tới tháng Chín, 3 lính Việt cộng ra đầu thú và cho an ninh Sư đoàn 101 Không Kỵ Mỹ biết hồi tháng 2/1968 họ đã tận mắt chứng kiến việc giết hại nhiều trăm người ở Khe Đá Mài, một vị trí cách Huế lối 15 km về hướng nam. Theo tiết lộ ấy, một cuộc truy tìm được tiến hành và người ta đã tìm thấy khoảng 300 xác được chôn dọc theo khe nước. Sau chót, vào tháng Mười Một, đợt khai quật thứ tư được thực hiện tại đồng muối Phú Thứ, gần làng Lương Viện, nằm ở phía đông cách Huế 15km. Cộng chung, gần 2.800 tử thi đã được tìm thấy dưới các mồ tập thể".

Như thế ông cựu đại tá đã không nói hết sự thật, hay nói ngược lại lời thú nhận của một cấp chỉ huy chiến trường khác tên Lê Minh. Ông sĩ quan Việt cộng này đi gần tới với thái độ của tên đồ tể Drazen Erdemovic hơn trong hồi ký của mình: “Tôi thấy cần phải nói đến một điều đáng buồn, về sự tang tóc trong biến cố Mậu Thân... Còn lại một mặt của vấn đề, việc trừng trị những người có tội ác với nhân dân trong một cuộc chiến tranh là điều không tránh khỏi, một khi quần chúng đã nổi dậy... Rốt cuộc là đã có những người bị xử lý oan trong chiến tranh. Dù lý do thế nào thì trách nhiệm vẫn thuộc về lãnh đạo, trong đó có trách nhiệm của tôi".

Câu “Con thú giết người rồi ngủ ngon. Con người giết người rồi thao thức" đã đặc biệt đúng với đảng Cộng sản Việt Nam cũng như chính quyền Hà Nội. Họ không là những con người.

Trở lại chuyện Sarajevo, 81 bản án vừa tại chỗ vừa khuyết tịch do Tòa Quốc tế về nước Nam Tư Cũ phán quyết đã không đủ để khép lại trang sử đau buồn của nhân dân Bosnia. Sau những ngày đẫm máu, Hiệp ước Dayton đã cắt xứ sở này làm đôi, Liên bang Bosnia-Herzegovina và Cộng hòa Srpska, với ý nghĩ rằng một chính quyền trung ương vững mạnh sẽ mang tới việc thống nhất đất nước. Thực tế chính trị đã chứng minh ngược lại. Tình hình đã ngốn mất 14 tháng để có được cuộc tuyển cử trong năm 2010, và dẫn đến chỗ nhà lãnh đạo Milorad Dodik của Cộng hòa Srpska ngang nhiên tuyên bố: “Các nước Tây phương có khả năng làm trì hoãn, nhưng sẽ không ngăn chận được giải pháp phân chia đất nước. Họ phải hiểu rằng người Serb muốn một nước Cộng hòa Serb, chứ không phải chỉ là Bosnia".

Paddy Ashdown, vị cao ủy quốc tế trông coi việc ổn định Bosnia trong nhiệm kỳ 2002 tới 2006 cảnh cáo rằng Cộng đồng châu Âu cần cứng rắn hơn với ông Dodik. “Bosnia đã được thu xếp để quay trở lại thời kỳ không phải là thống nhất để tiến tới làm thành viên của Cộng đồng châu Âu, nhưng tới chỗ sụp đổ. Tôi biết những dự tính của ông Dodik gồm những gì, nhờ ông ấy tính tình bộc trực, nói toạc móng heo ra trước công luận". Đã thế, một trong những ngòi nổ chậm cài vào tình hình chính trị sục sôi, là tấm bản đồ vẽ thành phố nhạy cảm Srebrenica nằm dưới quyền kiểm soát của phía người Bosnia gốc Serb. Đó cũng chính là nguyên nhân mà bác sĩ Halilovich không thể gọi Bosnia là quê hương.

Trở về để tưởng niệm vết thương Sarajevo chưa kín miệng, ông bác sĩ mang thông hành Úc nói: “Srebrenica là một phần lãnh thổ của Cộng hòa Srpska nhưng danh xưng Cộng hòa Srpska chính là nơi tất cả những người bị tách ra khỏi cuộc sống của tôi đã bị thảm sát. Với tôi, nơi đây không thể có dân chủ, và tôi khước từ việc nhìn nhận bất cứ giấy tờ hộ tịch gì chứng nhận tôi là người dân nước Cộng hòa Srpska. Nay cuộc chiến Bosnia đã trôi qua 20 năm, nhưng nó vẫn còn ảnh hưởng sâu đậm vào cuộc sống của tôi và của tất cả mọi người đang sống ở Bosnia. Tình hình quả tranh tối tranh sáng, chiến tranh không ra chiến tranh, hòa bình chẳng phải hòa bình. Xác chết cứ lai rai được phát hiện nơi này nơi kia, một số tội phạm chiến tranh đã xộ khám nhưng một số vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật. Nhưng cái rắc rối nhất là không khí chính trị nặng tính chất dữ dằn của năm xưa vẫn đang hiển hiện nơi đây".

Thêm một nhà báo nữa trở lại Sarajevo

Lần đầu tiên sau hai thập niên, nữ ký giả Enisa Salcinovic quay lại thành phố Bosnia để thấm thía nỗi đau của sự xung khắc vẫn ngự trị và hoành hành trên da thịt người dân thị thành. Chị lại đang viết về những chuyện cũ mèm mà chị đã tường thuật nhiều lần năm xưa, nhưng nay bàn tay vẫn run rẩy, và nước mắt vẫn không ngớt lăn dài xuống hai gò má, làm như chuyện mới vừa xảy ra hôm qua. Cũng vẫn là chuyện chiến tranh, chuyện giết chóc và hãm hiếp, chuyện hận thù và tuyệt vọng, của bọn ác quỷ gây ra cho đồng loại.

Hôm nay, đã 17 năm sau khi những quả đạn pháo và những viên đạn bắn tỉa câm tiếng, nhưng nỗi đau còn nguyên vẹn trên thịt da của những phụ nữ như Enisa. Chị nói, khi ngồi trong một quán cà phê gần nhà mình trong quận Dobrinja của thủ đô Sarajevo: “Nỗi đau không chịu rời ra, cho dù tôi có lặp lại câu chuyện đời tôi đến lần thứ mấy". Vào tháng 4/1992, Enisa làm quản đốc một bệnh viện, còn anh chồng Nusret làm ngành điện lực, anh chị cùng hai đứa con gái nhỏ sống ở Foca, một thị trấn nhỏ bé nằm lọt trong thung lũng cạnh một con sông. Một hôm, bất thình lình, người Bosnia gốc Serb tại địa phương gom những tín đồ Hồi giáo và người gốc Croat lại, như họ đang làm đồng loạt khắp nơi trong nước. Những hành động ấy về sau mới có cái tên: “thanh tẩy chủng tộc". Nurset nằm trong số những kẻ bị quản thúc. Ít hôm sau, có một đồng nghiệp tới nhà thăm chị. Ông này là người gốc Serb, đến tìm chị không để chia sẻ nỗi nghiệt ngã, nhưng để hiếp dâm chị. Thỏa mãn dục vọng xong, hắn bảo chị rằng hắn sẽ quay lại sau ít hôm nữa, và cảnh cáo chị là không được phép rời trại, bằng không, hắn sẽ săn lùng và giết chị. Trong những tháng tiếp theo, người đàn ông này liên tục tới cưỡng hiếp chị tại nhà, thường là ngay trước những con mắt thơ dại của con chị, và đang khi có bố mẹ chị ở phòng bên. Qua tháng Tám, tất cả nam tín đồ đạo Hồi ở Foca được lệnh lên đường. Kể từ đó, chị không bao giờ gặp lại chồng, anh Nusret. Về sau, chị được người khác cho biết anh bị những người vũ trang tới bắt bắn chết, và liệng xác xuống sông Drina. Hôm ấy anh ở trên cùng xe buýt với những người khác, bị chở đi. Tới ngang cầu, chúng kéo xuống một đợt 24 người trong đó có Nusret. Biết mình sắp chết, anh nhắn lại với một người bà con “xin cho tôi gởi lại cái hôn cho vợ và cho các con tôi". Chị kết luận: “Nước sông dâng lên, thủy triều rút xuống. Chúng tôi cứ nhìn theo con nước rặc ròng để kiếm tìm, và không bao giờ tìm được xác anh ấy".

Hồi đầu năm 1992, Sarajevo là một thành phố đông dân, sầm uất, đầy văn hóa và đa chủng tộc, với 400.000 cư dân. Vào tháng Tư, lực lượng vũ trang Bosnia gốc Serb do Radovan Karadzic thủ lãnh chiếm các ngọn đồi bao quanh thành phố, và cắt lìa thủ đô khỏi thế giới bên ngoài. Từ trên những điểm cao chiến thuật thuận tiện trông xuống thành phố, người gốc Serb đã dùng pháo binh và súng cối bằm nát thủ đô. Mỗi ngày, số đạn pháo binh trung bình nả vào khu đông dân cư là 329 trái. Vào ngày tệ hại hơn như hôm 22/07/1993, chúng đã tạo một trận mưa pháo với 3.777 trái chụp xuống dân lành, nhất là các mục tiêu dễ tiêu diệt như những người dân sắp hàng chờ mua thực phẩm ở các sạp trong chợ, hay các vòi nước uống. Có một trận đấu túc cầu bị ăn đạn, với 15 khán giả chết. Một đoàn người chờ lấy nước bị một trái đại bác vào giữa hàng, làm chết 12 người. Và một hôm tháng Hai 1994, đạn bắn vào giờ họp chợ Markale đông đúc, làm chết 68 thường dân. Những họng súng bắn tỉa của những thiện xạ có thể ghim đạn thật chính xác vào đứa bé đang tung tăng nắm tay ông ngoại đi trên hè phố cách ụ súng nửa cây số. Dân chúng kinh hoàng. Cái chết có thể đến từ muôn mặt, dưới nhiều dạng ngụy trang. Rồi mùa đông với nhiệt độ xuống dưới không độ đã tiếp tay làm chết thêm vô số người dân thiếu ăn, thiếu nước uống, thiếu thuốc men và điện thắp sáng. Người dân Sarajevo tuyệt vọng đã hạ gục hầu hết cây cối hay bứng gốc các bụi cây để có chất đốt mà cầm cự với cái lạnh ghê hồn. Đến khi đã đào đốn hết cây và bật hết gốc, họ quay sang dùng sách vở hay bàn ghế tủ bàn - đúng y những gì mà người dân thành phố Huế đã làm trong thời gian Việt Cộng chiếm thành phố từ đêm mồng Hai tết Mậu Thân.

Hầu như không có căn nhà nào kinh qua cuộc chiến mà không có vết đạn. Hầu như không có gia đình nào trải qua cuộc bao vây mà không có người thân thích chết hay bị thương. Trong một công viên nhỏ nằm cặp theo con đường chính cắt xuyên qua Sarajevo, người ta đã dựng một đài tưởng niệm dành riêng cho các bé thơ tử nạn, với 7 tấm bia tròn ghi hết tên đứa này đến đứa khác: Aldin Sipovic 1992-1993; Mirza Parla 1983-1993; Damir Mekic 1988-1992... Trong thời gian bị bao vây, những thứ nhật dụng xoàng xỉnh như xà bông, kem đánh răng trở thành đồ xa xỉ phẩm. Bánh kẹo ngọt và pizza chỉ có trong mơ.

Khi chiến tranh chấm dứt vào năm 1995, Bosnia được chia thành 3 khu vực tượng trưng cho 3 nhóm khó đội chung trời: người Bosniak, người Croat và người Serb. Trên nguyên tắc, đại diện cả ba phe cùng nhau tham gia việc nước. Trên thực tế, do bất đồng với nhau, việc nước thường bị ngưng trệ hay đình đốn. Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược. Trên đầu môi mỗi người là câu than phiền về nhóm chủng tộc kia, nhưng tuyệt nhiên không ai bàn tới một sự hòa giải. Trong lòng mỗi người chất chứa cơn uất hận, nhất là về công ăn việc làm liên quan đến lý lịch và sắc tộc, trong một cơ chế hành chánh đầy rẫy tham ô. Có điều, họ không thù ghét nhau, vì họ chưa quên hậu quả của cơn hận thù mà chính họ trải qua 20 năm trước.

Ở Sarajevo hôm nay, các dấu hiệu hiếm hoi của sự hòa hợp giữa các nhóm cộng đồng, là tình trạng thất nghiệp và nghèo khó. Tuần rồi, cựu chiến binh của hai phe cách đây 20 năm đã tìm mọi cách để giết nhau, nay vừa tập trung lại để cùng khiếu nại vì đồng tiền hưu của họ lại bị cắt xén. Một người mặc quân phục vũ trang Bosnia gốc Serb nói văng mạng giữa đám đông: "Đây không là chuyện cá nhân, mà là chuyện chính trị. Bây giờ, tất cả chúng ta đều nghèo rách mồng tơi và là những kẻ đồng hội đồng thuyền".

Những chuyện đau thương muôn thủa của Bosnia hôm nay đang làm thế giới đau lây, chỉ trừ người Việt Nam. 44 năm trước, cộng sản đã tập cho chúng ta chịu đau cái đau của người thân bị chôn sống và giết tập thể. Ngày nay, cộng sản cũng đang thản nhiên làm giàu trên cái thiếu, cái đau của nhân dân, và cả những đồng chí của họ. Loài thú không có đồng bào, đồng chí, và đồng loại. Cơ sở để chung sống với nhau của bọn chúng là quyền và tiền.

Cũng như Sarajevo, vết thương Mậu Thân trên da thịt người Việt Nam vẫn chưa kín miệng, một khi chưa được đưa ra phân xử một cách công bình và triệt để ở tòa án của Liên Hiệp Quốc.



==============

* Ý kiến người post:

Không chỉ có vết thương Mậu Thân.
Ngoại trừ một số nhỏ những người không còn tri giác cam tâm làm tay sai cho việt cộng, người Việt Nam tỵ nạn trên thế giới và dân trong nước đã và đang đau với những vết thương ung mủ vì bọn "xì thẩu đỏ - cách gọi đúng hơn cho cộng sản VN hiện nay" làm cho lở lói với rất nhiều vết thương: Cưỡng chiếm miền Nam 30-40-1975, dâng đất (Ải Nam Quan), nhượng biển (Hoàng Sa Trường Sa), bán tài nguyên cho Tàu phù (thuê rừng, thuê đất khai thác bauxit), chiếm dụng tài sản, nhà cửa, tiền bạc của dân cả 2 miền Nam Bắc và coi sinh mạng con người như cỏ rác giết không gớm tay ....

[chieunhatnang]

Thương những nấm mồ
Huy Phương

Mỗi lần Tháng Tư về, ai trong chúng ta cũng có những hồi tưởng và suy nghĩ khác nhau, phần tôi vẫn ám ảnh bởi những nấm mồ oan khuất gây ra bởi biến cố này, mà thủ phạm không ai khác hơn là những người thắng trận cuối cùng.

Hai phụ nữ cầu nguyện cho thân nhân vừa chôn trong Nghĩa Trang Quân Ðội Biên Hòa ngày 29 Tháng Tư, 1975. (Hình: Francoise Demulder/AFP/Getty Images)

Phải nhìn nhận sự thật rằng, điều khác nhau giữa một đoàn quân ngoại quốc xâm lược và Cộng Sản Bắc Việt “giải phóng miền Nam,” thì những người sau, cùng chung một thứ ngôn ngữ như chúng ta, nhưng sự tàn sát những người thất trận tệ hại hơn bất cứ một cuộc chinh chiến nào. Họ nhanh chóng bắn giết, cầm tù những người chống họ và đặt quyền đô hộ tức khắc lên đầu người dân ở “vùng chiếm đóng,” danh từ mà họ vẫn thường dùng để đối nghịch lại với những vùng đất gọi là “vùng giải phóng.” Theo tôi, danh từ “vùng chiếm đóng” là xác thực nhất để mô tả toàn bộ miền Nam sau ngày 30 Tháng Tư, 1975, và cộng sản đã tàn ác hơn bất cứ một quân đội xâm lược nào.

Như thế nào mới gọi là một cuộc “tắm máu?”

Mặc dầu đã có lệnh đầu hàng của cấp chỉ huy, những người lính VNCH, nhân viên chính quyền xã ấp, đảng viên các đảng phái khi ra đầu hàng đã bị du kích và lính chính quy Việt Cộng trả thù bằng cách tàn sát, thân xác bị vùi dập ở bìa rừng, bờ ruộng cho đến bây giờ gia đình nạn nhân cũng không hề biết họ ở đâu. Trong cuộc rút lui của những người lính miền Nam đã buông vũ khí, bọn du kích chọn trò chơi bắn sẻ và pháo tập trung để lại bao nhiêu máu xương trên những vùng cát biển của miền Trung, những hài cốt trôi dạt theo sóng biển hay lẫn lộn với đất cát thời gian. Những cái chết không để lại dấu tích, nhưng nỗi đau của những người thân không bao giờ phai nhạt vì ba mươi bảy năm qua gia đình chưa có nắm xương về.

Chính quyền mới bắt buộc trình diện và cầm tù không có bản án tất cả nhân viên chính quyền, quân đội, đảng phái miền Nam, tịch thu nhà cửa, xô đẩy gia đình của họ đi vùng “kinh tế mới” với mục đích trả thù, đày đọa những thành phần gọi “phản cách mạng,” dành nhà cửa, ruộng vườn cho cán bộ, viên chức được đưa từ miền Bắc vào.

Ở những trại tập trung ven rừng hay hốc núi, mộ những người tù “cải tạo” kiệt lực, mộ những người tù anh hùng bị xử bắn bây giờ ở đâu?

Làm kiệt quệ sinh lực của miền Nam bằng chính sách đánh tư sản mại bản, một lối cướp ngày công khai có súng đạn yểm trợ, bỏ tù họ và gia đình, xóa bỏ giai cấp tư sản miền Nam để tạo ra một lớp tư sản mới trung thành với chế độ. Nấm mộ những người chết vì trận chiến cướp bóc này xiêu lạc nơi nào?

Nấm mồ thủy táng trong lòng biển Thái Bình Dương là nấm mồ lớn nhất trong lịch sử loài người, nơi đó hằng trăm nghìn người Việt Nam đã chấp nhận cái chết hơn là phải sống với chế độ bất nhân. Thảm kịch thủy táng vô tiền khoáng hậu này kéo dài mười lăm năm và phải nói là không một gia đình nào không có người thân tử nạn trên đường vượt biên, vượt biển. Không một vòng hoa nào được gửi xuống đại dương để an ủi những linh hồn của những người ra khơi không bao giờ cặp bến, và làm sao chúng ta quên được nỗi đau này.

Xa hơn thời điểm 30 Tháng Tư vài năm chúng ta cũng chưa quên những nấm mồ tập thể của Mậu Thân, bắn giết, chôn sống càng nhiều càng tốt để đáp ứng lời kêu gọi “toàn thắng ắt về ta.” Chúng ta cũng chưa quên đoạn đường kinh hoàng của Quảng Trị mùa Hè 72 khi trung đoàn pháo Bông Lau của cộng sản “cứ nhắm vào dân mà pháo.” Rồi chiến xa, pháo binh chận đường dân di tản trên Quốc Lộ 13 A cho lá “cờ in máu chiến thắng...”

Ngày 30 Tháng Tư đưa đến cảnh đổ nát hoang tàn của nghĩa trang quân đội Biên Hòa, nơi có 16,000 mộ phần của những người lính VNCH, những người được xem là của phe thất trận. Trừ những bộ lạc mọi rợ thời Trung Cổ, còn thì trên thế giới văn minh này, ai cũng biết tôn trọng di hài những người đã chết, dù mới hôm qua đây, họ đang cầm súng đứng ở bên kia chiến tuyến. Việc kết thúc nội chiến Nam Bắc của nước Mỹ là một bài học văn minh và đạo lý mà một quân đội mọi rợ, không tính người như Bắc Việt không thể nào học nổi. Tôi cho thảm trạng của Nghĩa Trang Quân Ðội ngày nay là một điều ô nhục, một vệt máu bẩn không thể nào chùi sạch trên trên khuôn mặt của chế độ mới.

Cộng Sản Bắc Việt xây một nấm mộ nổi ngay giữa thành phố Hà Nội nhưng lại lấy lý do cần đất cho thành phố đã đào xới, hủy diệt, xua đuổi cả nghìn ngôi mộ của nghĩa trang lâu đời của Saigon là Mạc Ðĩnh Chi, che giấu cho lòng ganh tỵ, thù hận hơn cả một chính quyền đô hộ. Trong đạo lý Ðông phương, đào mồ cuốc mả là một hành động khó có thể tha thứ. Sau này ở trong nước đã có nhiều vụ đào mộ để tìm của, được đưa ra xử trước tòa án, bị lên án là hành động thất đức, nhưng vụ đào mả nghĩa trang Mạc Ðĩnh Chi, nơi có nhiều ngôi mộ của nhiều người có tiếng tăm và giàu có dưới thời Pháp thuộc, phải được coi như là một tội ác.

Hai ngôi mộ của Tổng Thống Ngô Ðình Diệm và Cố vấn Ngô Ðình Nhu được cải táng từ nghĩa trang Mạc Ðĩnh Chi về quận Lái Thiêu, tỉnh Bình Dương. Mộ bia của ông Diệm có khắc chữ Huynh, mộ bia của ông Nhu khắc chữ Ðệ. Nghe nói chính quyền “cách mạng” không cho gia đình ghi tên hai người trên mộ bia. Sao lại có những hạng người thù hận, nhỏ nhen đến như vậy!

Ðó là lý do vì sao cứ đến ngày 30 Tháng Tư, hình ảnh những ngôi mộ xa gần, mới cũ cứ ám ảnh trong tôi.

[chieunhatnang]

Xin bấm vào hình để nghe nhạc

[vdt]

37 năm đã qua ...
nhưng 30 Tháng 4-1975 vẫn đang và mãi mãi là vết hằn ứa máu trong tâm khảm những người dân Việt.
Một Góc Phố xin được cùng Anh Chị Em và bè bạn khắp 5 châu mượn diễn đàn này
làm nơi tưởng niệm những Chiến Sĩ Việt Nam Cộng Hòa đã Vị Quốc Vong Thân.
Tưởng niệm những người bỏ mình ở Biển Đông trên đường vượt thoát
cùng tưởng niệm những tử sĩ đã hy sinh cho cuộc đấu tranh chống bọn độc tài cộng sản VN.

Nắng thân mời các Cô, Chú, Anh Chị Em và Bạn cùng viết, cùng góp hình ảnh, bài vở sưu tầm được và cùng bơi ngược dòng sông ký ức...

THƯƠNG XÁ EDEN - FALLS CHURCH - VIRGINIA
CHUẨN BỊ TƯỞNG NIỆM NGÀY QUỐC HẬN 30-4 với LÁ CỜ RŨ

Ảnh: motgocpho.com

Còn lại nơi đây một lá cờ
Vàng ba sọc đỏ đẹp như mơ
cờ luôn ngạo nghễ bay trong gió
cho dẫu rũ buồn hận tháng Tư

cờ bay phất phới một niềm tin
chính nghĩa cùng chung một hướng nhìn
cộng sản từng giờ đang dẫy chết
mai này đất Việt sẽ hồi sinh

Vững lòng đi tới, bạn thân ơi!
siết chặt tay nhau quyết chẳng rời
trực diện quân thù, không khiếp sợ
cờ vàng mai sẽ phất nơi nơi!

[EpisodicMemory]

Cảm Ơn Anh
Nhạc & Lời: Trầm Tử Thiêng _ Trúc Hồ

[chieunhatnang]

Còn lại nơi đây một lá cờ
Vàng ba sọc đỏ đẹp như mơ
cờ luôn ngạo nghễ bay trong gió
cho dẫu rũ buồn hận tháng Tư

cờ bay phất phới một niềm tin
chính nghĩa cùng chung một hướng nhìn
cộng sản từng giờ đang dẫy chết
mai này đất Việt sẽ hồi sinh

Vững lòng đi tới, bạn thân ơi!
siết chặt tay nhau quyết chẳng rời
trực diện quân thù, không khiếp sợ
cờ vàng mai sẽ phất nơi nơi!

Cờ vàng mai sẽ phất nơi nơi
Siết chặt tay nhau quyết chẳng rời
Trực diện quân thù không khiếp sợ
Vững lòng đi tới, bạn thân ơi!

Thanks anh