những ngy h năm xưa
Bi biển Mỹ Kh cch Đ Nẵng chưa tới 10 cy số , m sao lc c b t teo, c thấy n xa lắc xa lơ...
Những năm trước 1960, đất nước thanh bnh, gia đnh c lm ăn kh giả , v Ba Mẹ c biết hưởng đời nn c xy nh mt ở bn kia sng.
C cn nhớ mỗi năm, ngy cuối nin học, lnh phần thưởng xong l Ch Tước ti xế đn cc chị em c, chở thẳng qua biển Mỹ Kh. Đ c O, chị của Ba qua trước sắp sọan chu đo để cc chu ở chơi suốt hai thng h. O về ở với gia đnh c sau khi chồng v con qua đời, l một giai nhn của tỉnh Cam Lộ thời đ, lấy chồng con quan, nn gọi l Ấm. O Ấm hay kể cho con chu nghe chuyện nh chồng ở Bnh Định, O cưỡi ngựa, bắn cung ngy xưa, đi đu cũng c lnh hầu, dượng Ấm th lc no cũng mặc đồ ty mu trắng tinh.. tụi nhc quy quần ngồi nghe, m tơi...Đến ga, O vẫn cn đẹp lo...
O phải chăn một lũ con nt từ 5t đến 13, 14, vừa lo ăn uống, vừa trồng rau trồng c suốt ma h. C nhớ ngy no cũng chạy ra sau vườn vạch l xem dưa hấu đ lớn chưa, chờ hai, nhiều khi hết ngy h, dưa cn chưa đỏ, chỉ biết đem vo nấu canh ăn như bầu b m thi.
Muốn qua biển phải lấy cầu Trịnh Minh Thế, ci cảm gic đi qua cầu, nhn sng nước mng mnh lm c sờ sợ v chng mặt, ch ti xế lc no cũng khng qun dọa dẫm vi cu nn c ngồi đng hang v im thin tht.
Nhưng vừa xuống khỏi cầu, nhn những rặng dương liễu ẩn hiện thấp thong từ đng xa sau lng chi c An Hải l cả bọn bắt đầu h reo, biết sắp tới nơi rồi.
Gia đnh c c thể xuống sớm vi tiếng đồng hồ, trước mấy đứa hng xm, nhưng đến 6 giờ chiều th con nt nh no cũng c mặt đầy đủ, lm như ai cũng nao nức gặp mặt nhau ngy đầu ma h, lm như đến trễ hơn những đứa khc l sẽ mất tiếng ni trong buổi họp mặt bn luận chương trnh của hai thng h trước mặt...
Hng xm của c, bn phải l nh bc Lập, bn tri c bc Tuyn, c chơi thn với Hồng Hoa, hơn c một tuổi, cn lại l một đm con trai đng đảo, cc anh lớn xấp xỉ tuổi hai chị lớn của c v họ cũng t ở lại suốt ma h bn biển.
Bc Lập c ba anh, Thi, Lễ, Ngn, cng trang lứa với chị B, chị T...Bn c cn c mấy chị em b con nn lc no cũng rộn rng đầy con gi...
Hnh như anh Thi thường lm trưởng đn, anh l hướng đạo sinh nn tho vt v c nhiều sng kiến...
Ma h của đm con nt rất bận rộn, buổi sng tắm biển thật sớm, chơi đa trong nước cho đến khi mặt trời ln cao trn đỉnh đầu, nắng bắt đầu gắt th người nh gọi về ăn cơm.
Cơm trưa xong, thường cả bọn ln rừng hi sim v bẻ hoa xương rồng để tối về kết vương miện mang trong cc mn vũ văn nghệ.
C những hm cả đm đi bộ di di trn bi đến tận chn ni cha Non Nước. Lc đi th hăng hi, nhưng giờ về lần no cũng thất thểu v đường xa ơi l xa... mấy đứa nhỏ như c bắt đầu m nheo, cc chị phải thay nhau cỏng vi đoạn.
Nếu đi ngược về đầu kia l đến bi Tin Sa. Nội nghe đến tn Tin Sa l đ thấy đẹp rồi, c thường chạy theo mấy anh mấy chị hỏi, hồi xưa c tin hiện xuống đy thật ? Nhưng biển Tin Sa th ton những hn đ to nhỏ chiếm gần hết bi, thường bọn c hay đến đy bắt s ốc hơn l tắm biển.
Nội bi Mỹ Kh thi, cũng đủ chổ để by binh bố trận, no l tổ chức văn nghệ buổi tối, c mời dn lng ra xem, hoặc by những sinh hoạt thể thao c pht giải, v ku gọi trẻ em trong lng An Hải tham gia.
Qu thưởng l giấy vở học tr, v nh anh Thi l trường tư thục, hoặc kẹo bnh từ những gia đnh khc ủng hộ...
Đối với dn lng, bọn c được xem như văn minh hơn, v l những người hảo tm nn rất được dn lng qu mến...
Bn c c chị B đảm nhiệm mấy mn ma ht, cc bi Khc Ca Ngy Ma hay Ngy Hạnh Phc, Gạo Trắng Trăng Thanh...năm no cũng xo đi xo lại.
Anh Thi th hay đng kịch, m anh lớn nhất nn cứ phải lm vua. C tức cười v nhớ mi lc anh vuốt ru phn..
.Ton dn nghe chăng? Sơn h nguy biến... m khng c ru...
Khỏi ni rồi, lu la v lnh khố chỉ c c với em Hải em Hương đảm đương. Hồng Hoa lu lu cn được lm cng cha...
Những buổi sng, trời trong veo, biển m ả với những đọt sng lăn tăn, c hay theo O ra biển sớm. Hnh như O chỉ muốn tắm biển lc mặt trời mới ln, chắc O sợ nắng lm đen da.
C l đứa nhỏ nhất nn ngủ với O, v đi đu O cũng phải canh chừng c, v c một lần c sut bị sng cuốn tri, c khng nhớ g nhưng cả nh hay nhắc lại chuyện ngy c sut chết đuối. Eo ơi, cũng sợ chứ...
C nhớ hoi một buổi sng, ra biển, c nhn thấy sng vổ vo bờ v khi nước rt ra, trn ct cn lại những hn sỏi lấp lnh như kim cương, m c chưa từng thấy qua bao giờ. Chạy đến gần th mới biết đ l những con s bng lng mu hồng nhạt, bị sng đẩy vo bờ, hằng h sa số, chn c dẫm ln s đau buốt, c ngồi xuống qunh qung hốt đầy s vo hai lng bn tay nhỏ, rồi lp xp chạy ln thả trn ct kh...Hai O chu thay nhau lượm s chất đầy một ni nhỏ, thế l buổi trưa hm đ mọi người được ăn s hấp, cho s...s bảy mn...
Nhm nghỉ h cn một ci th khc l tắm biển những đm sng trăng, c cn nhỏ qu nn O khng cho theo cc anh chị ra biển buổi tối, c khc lc lắm th được O dắt ra bi bắt cng v đa đa về rang ăn.
Bắt đa đa cũng l một ci th, c chỉ chờ sng đnh vo bờ, v khi nước rt ra th nhn thấy trn ct ướt hnh một mũi nhọn, c chạy bay đến, vọc tay vo ct l trăm lần như một c bắt được một con đa đa mập . Đem về, rang muối với bơ tỏi ngon hết biết.
Từ nh mt đi xuống biển phải qua một khoảng đất trồng đầy cy dương liễu, nhờ đ m c bng mt để những hng qun mọc ln như nấm, nhất l thời qun đội Mỹ bắt đầu hiện diện rầm rộ ở Đ Nẵng...c rất ght đi ngang khoảng đất ny v tri thng rơi đầy, vi trong ct, những lc đạp phải v qun mang dp, dằm c thể đm su vo lng bn chn đau điếng...
Cy dương liễu khng đẹp như cc cy thng by bn trong ma Noel ở Bắc Mỹ, thn cy cao vt, cnh l th khng xum xu nn khng bng mướt, nhưng cũng đủ để nghe tiếng thng reo vi vu trước gi...
Những lần đi nghỉ mt ở Cuba hay Bahamas sau ny, c vẫn thường so snh những rặng thng nơi đy với rừng thng ngy xưa...c chưa bao giờ tm lại được hnh ảnh của bi biển Mỹ Kh thn yu.
Những lng chi lưới c cc ngy lễ hội cng quảy thật rnh rang. Dn lng rất thnh tm v thờ phượng thần linh cung knh, họ ni C ng gip những người ra biển đnh c, c những cu chuyện được kể đi kể lại rất nhiều l thần đ ko gip chiếc ghe đi lạc về đến bến...
C t dm lai vng ở chổ đnh thờ v khi hương nghi ngt, nn phong cảnh m u...
Nhưng rồi c cũng bit được khng phải biển lc no cũng đẹp, cũng dịu hiền...một ngy biển động đ gy cho c dấu ấn su đậm m đến by giờ, nhắm mắt lại c vẫn cn thấy r rng những xc người trắng hếu được ko ln từ những cơn sng lớn...hm đ, c gần 5, 6 người bị sng cuốn tri, dn chi nho ra biển cấp cứu v ko vo, cứu sống được vi người. C hai anh học tr bạn cng trường chị Ba của c bị chết đuối, ai nấy đều kinh hong...
Cng lớn c cng t về nh mt, hơn nữa với thời gian, gia đnh bc Lập dọn vo Saigon, một vi nh đ bn lại cho chủ mới. C thm những căn nh mt xy theo kiểu sang trọng như ở Đ Lạt...
Một người bạn của Ba mẹ c mướn lại căn nh để kinh doanh qun nhậu chắc l phục vụ cho qun đội đồng minh.
C nhớ lần cuối cng chạy xe gắn my cng bạn b trở lại chốn cũ, thấy căn nh sn với nhiều cửa sổ lộng gi của mnh được sơn mới với những con sng mu xanh, bọt biển trắng xa, y như trn hnh ba cc đĩa ht Beach Boys, c hết tm thấy những dấu tch ngy xưa, những thng ngy h của một thời....
Những ngy h thơ dại tri qua mau...cho đến năm c 16 tuổi...
Năm đ c đang học Seconde, bn chương trnh việt l lớp đệ tam. Trong mấy đứa bạn thn, c chịu chơi nhất...chịu chơi đy l khng phải c ch, hay c chiến đu...l v c chịu kh chơi, ci g mới cũng muốn thử, v dm thử.... chỉ ni về xe gắn my thi đấy nh.
Chẳng qua l v Ba c bun bn nhiều thứ nn c lc cng ty nhập cảng xe gắn my. Thời đ, Honda, Yamaha l hai nhn hiệu bn chạy nhất, c thấy trong đm hng ha c chiếc mini lambretta, cng ty ngọai quốc gửi về giới thiệu hng mới, nhn ngộ ngộ, c năn nỉ Ba cho c lm của...đng l con cưng nn đi g được đ, vậy l c c thm chiếc xe mới toanh li cng đường dợt le với bạn b.
Bạn c cn c đứa chưa li vững xe đạp nữa l, v con gi nht gan, ni chi đến leo ln xe gắn my. Nhớ nhỏ Qun ngy đầu mua xe Yamaha, li ra đường cn phải nhờ c đi km cho yn tm... vậy m c bắt n thực tập chạy xe ngai xa lộ, về sau nhuyễn nhừ..như vậy mới biết l c ngon lnh đến cở no....
Cũng nhờ c c chiếc mini m lc anh Lễ về Đ Nẵng chơi trước khi đi du học, c tnh nguyện lm ti xế xe lam cho anh....
Gia đnh anh dọn về Sigon gần 6 năm th phải, thời gian đủ để c lột xc khng cn l con b đen thui như mọi, v phơi nắng suốt ma h ở Mỹ Kh nữa, m by giờ c đ thnh một thiếu nữ...ngỗ ngo...
Pht đầu gặp lại c, thấy anh rất ngạc nhin v thch th, anh xoa đầu c y như hồi c cn b t, nghing đầu nheo mắt nhn c như để tm lại nt quen thuộc no đ của c ngy xưa...
C thấy vui vui khi anh Lễ nhn c chăm ch, c biết mnh đang trổ m, ở trường c đ bắt đầu nhận được thư tỏ tnh để vo hộc bn lc giờ ra chơi...như vậy l mnh cũng phải...thế no... mới c người dm chứ...
C tủm tỉm cười với anh:
- Sao? bộ Ti lạ lắm hở? anh th chẳng thấy lớn hơn hồi xưa lắm đ nha...
Trời đất, c cũng khng ngờ mnh phng ra một cu.. v duyn v hỗn ho như thế... nhưng c đang thnh thật nghĩ vậy, v anh Lễ khng cao lớn th đng hơn. Anh gầy nhom v nhỏ con, c thấy anh chẳng beau g cả. V c thể v vậy m c khỏi cần lm dng lm duyn với anh....
Ngy đầu, c lm ti xế, hm sau, anh dnh li xe v c được đng vai du khch, rong chơi hang cng ng hẻm, cứ như chưa hề biết đến thnh phố ny. M thật vậy, tự thuở no đến giờ, nh th tan con gi, em trai cn nhỏ xu, c ai dẫn cho đi ta b như thế ny đu...
Mười su tuổi, thời đ chưa được gọi l lớn, t ra đối với gia đnh c. Hơn nữa, c l gi t nn lc no cũng bị cc chị đ đầu, dạy dỗ...nhiều khi ức lắm...Phải ni rằng bốn chị lớn của c đều ngoan, c ba gai nn bị dợt di di l đng rồi...nhưng đi xe đạp mấy chị cn li thua c th ni chi đến xe gắn my, anh Lễ c muốn rủ chị no đi chơi ngai c chắc cũng hơi kh a.....
Anh Lễ khoi ăn hng, , mục ny th c cũng hạp với anh. Anh ni chuyện tếu...anh đn hay...nghe anh kể anh c lập ban nhạc trẻ ở Saigon, c c ca sĩ Bibi trong nhm rất dễ thương, anh ni sẽ giới thiệu cho c lm bạn, v biết c cũng thch nhạc trẻ.
Hai tuần qua nhanh, đến ngy anh đi, c biết mnh c buồn....Buổi chiều cuối cng anh chở c đi hết con đường Độc Lập của phố chnh, chạy ra bờ sng ngồi nh thủy tạ, vừa gặm cnh g chin bơ, nhn qua bn kia sng, nhắc lại những ngy vui chơi bn nh nghĩ mt.
Dạo ny qun đội đồng minh đ xử dụng nguyn bi biển để lm căn cứ g đ, nn những bi tắm cng cộng bị dời về chổ xa hơn, c khng dm rủ anh trở lại biển Mỹ Kh v tnh hnh khng được ổn lắm.
Lần ny anh về lại Đ Nẵng l để thăm b con trước khi anh đi Mỹ du học. Anh tặng c một cuốn Salut Les Copains, thng mới nhất, c cảm động đến rụng rời...v thuở đ, đm bạn b của c m tờ bo nhạc trẻ ny của Php hơn cả m...giai nn coi như c trng số.
Anh cũng khng ngờ c thch tờ bo đ đến thế...m khng thch sao được, chổ c ở, muốn c bo ny mỗi thng, phải đặt cọc trước v đắt ơi l đắt, mua một tờ, c phải nhịn ăn qu đến mấy lần...Anh hứa về Saigon anh sẽ mua trước cho c một năm...ui da, ng anh dễ thương qu....
C thch nhất trong tờ bo l trang giữa, mỗi thng c hnh của một ca sĩ nổi tiếng đương thời, c treo đầy trn tường trong phng ring, no Christophe, Adamo, Sylvie Vartan... nhớ nhất l tấm hnh của anh chng Antoine Muraccioli, ốm nhch, cao nhồng như Mick Jagger...i, c cũng m Mick như điếu đổ...( by giờ vẫn cn m!)...c nhớ, mỗi lần Ba v phng, đều nhn hnh Antoine, rồi lắc lắc ci đầu, ph bnh...ci thằng no m xấu như...khỉ vậy, cũng treo !!!
C nhận đều đều bo anh gửi qua nh sch Xun Thu, anh cũng gửi thư cho c rất đều v anh bắt đầu tm sự cũng rất nhiều...
Rồi khng biết từ bao giờ, c v anh mất lin lạc. C qun bẳn những bạn b thn thương xưa từ những ngy h năm cũ...cho đến một hm, xong người khch cuối của ngy, c sửa sọan về với chồng con th điện thọai reo, c nghe giọng ni rất lạ, muốn kiếm c...
Th ra l anh Lễ, gọi hỏi thăm c phải l Ti ngy xưa khng? anh tnh cờ đọc Bo Lng Văn, thấy quảng co văn phng của c.
C mừng qu, như vừa tm gặp một mn đồ qu gi thất lạc từ lu...
Nghe tiếng anh reo bn kia đầu dy, c biết anh đang vui lắm.
C khoe với anh c vừa c con gi đầu lng, thương thương lắm, cn anh, sao rồi, vợ con g chưa? anh trả lời mới vừa ly dị, con gi đ 6 tuổi...c chưa biết ni năng những lời an ủi, v c cũng chẳng biết ni ra c thừa thải hay khng...
Hai anh em cho nhau số phone v địa chỉ để lin lạc, nhưng rồi, c khng nhận được thm một tin tức no từ anh về sau...
Nếu như by giờ c biết anh ở đu, c sẽ ni với anh rằng từ ngy anh giới thiệu cho c quen Bibi, đến nay c vẫn cn lin lạc đ....
Chị Ngn H mến,
Mnh đang đi trốn chuyện hm nay, chị đ viết vậy, ai cũng c gnh nặng oằn vai , cng lưng v nặng trĩu trong tim...Hai chị em mnh tm về những g tươi đẹp để ht h, tm cht hương xưa m vui sống tiếp...
Cứ vậy đi nha...., ngủ ngon nh...
Hết
(trong tuyển tập Giữa Những Tờ Thư )
truyện ngắn o Vng